Wajang

wa·jang (de ~ (m.), ~s)
1 Javaans poppenspel

Het wajang spel. Waarschijnlijk kennen de meeste mensen de poppen uit de Indische restaurants. Met deze poppen kun je prachtige verhalen vertellen. De poppenspeler zit achter een wit scherm, waar met behulp van een lamp schaduwen op geprojecteerd worden. Zo zien de poppenspeler en de toeschouwer hetzelfde tafreel, maar dan in spiegelbeeld.

Zo ook ik, de toeschouwer van het meest bizarre poppenspel dat ik in mijn leven heb mogen meemaken. Op het witte laken vertolkt zich het schaduwspel van onze vriendschap. Het verhaal zou moeten gaan over vriendschap, maar ik zie heel iets anders. En hij ook.

Hij ziet hetzelde als ik, mister puppetmaster. Alleen dan in spiegelbeeld. De handelingen van de poppen zijn precies hetzelfde, alleen dan 180 graden omgedraaid. Zo ook elk verwijt over verwaarlozing, botte opmerkingen en oneerlijkheid. Ik hoor hem nog roepen als de dag van gister: “Godverdomme man, luister nou eens naar wat ik zeg. Als je te arrogant bent om naar me te luisteren, flikker dan maar op!” Waarna ik hem toeschreeuw: “Ik zou hier uberhaupt niet zijn als ik je niet serieus nam, en ga ook zeker weg als je nog 5 minuten doorgaat met het praten van zoveel bullshit!”

Was hij immers niet degene die het allemaal beter dacht te weten als ik zei dat ik zijn mening op prijs stelde. Ik vroeg hem toch zelf om zijn mening? Dat hij vervolgens te beroerd is om in te zien dat ik heus wel luister naar wat hij zegt is niet mijn schuld. “Dus wie is hier nou de arrogante zak” bijt ik hem toe. De gezichten in de kamer staan strak. Ik zie de frustratie in zijn ogen. Ik hoor het aan z’n stem en zie het aan de manier waarop hij geërgerd bezig is met het verplaatsen van de kussens op de bank. Ik volg elke beweging van hem en denk bij mezelf: “ondankbare zak.”

Beiden denken we exact hetzelfde over elkaar. Beiden vinden we elkaar nu een ongelovelijke lul. Het allerergste is nog dat ik elk verwijt dat hij me maakt zo zou kunnen omdraaien. Het probleem met dit verschijnsel is dat het er in zijn bovenkamer exact hetzelfde aan toegaat. Wat ik zie als een gebaar van waardering en interesse wordt binnen no-time onder zijn schedeldak verdraaid tot een boodschap van totale arrogantie en onverschilligheid. En andersom gebeurt precies hetzelfde. Al zijn woorden van steun klinken me als verwijt in de oren.

Beledigd worden is zo erg nog niet, maar als de ander jouw dan beschuldigd van het door hem getoonde wangedrag loop ik over van frustratie, en vice versa. De ene keer bespeel ik de poppen, de andere keer is hij het weer die het schimmenspel op gang brengt. Beiden zien we hetzelfde, maar 180 graden anders. Na weer een schaduwspel vol verwijten zakken we vermoeid in elkaar. Ik kan niet meer, en ook hij loopt op zijn laatste benen.